مرور صفحه 379 مجله انجمن چشم پزشکی اطفال و استرابیسم آمریکا

دکتر ضیاءالدین یزدیان، استاد پیشکسوت گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیمارستان فارابی در 18 بهمن 1399 و در سن 71 سالگی چشم از جهان فرو بست. چشم پزشکی محبوب و اثر گذار در تاریخ چشم پزشکی کشور و بیمارستان فارابی به ویژه در زمینه اطفال و استرابیسم که شاید نتوان جایگزینی برای او یافت و یادش نیز هرگز از خاطره ها پاک نخواهد شد. زمانی که داشتم پیام های تسلیت دومین سالگرد درگذشت این استاد بزرگوار که از طرف شاگردان وی منتشر شده بود را می خواندم، یک پیام یا بهتر بگویم یک عکس توجهم را بیشتر از بقیه به خود جلب کرد. عکسی قدیمی از دکتر یزدیان با موها و سبیلی به سبک جوانان دهه های 40 و 50 شمسی و عینکی تقریبا بزرگ بر چشم. اما نکته مهمتر در این عکس نوشته های انگلیسی آن بود. وقتی که عکس را در ابعاد بزرگتر نگاه کردم متوجه شدم بیوگرافی کوتاهی از استاد در کنار عکس نوشته شده است. وقتی به منبع آن نگاه کردم نوشته بود Journal of AAOPS. چشم پزشکان و دستیاران چشم پزشکی به خوبی این ژورنال یا همان مجله خودمان را می شناسند. مجله انجمن چشم پزشکی اطفال و استرابیسم آمریکا (American Association for Pediatric Ophthalmology and Strabismus) که بسیار هم معتبر است. همیشه برای ما جالب بوده که نام یک ایرانی را در کتاب ها و مجله های معتبر بین المللی ببینیم. زیرا می دانیم آن شخص حتما کار بزرگی انجام داده که نامش در این کتاب ها و مجلات به چاپ رسیده. در متن بیوگرافی دکتر یزدیان در این مجله که توسط زهره فاضلی نوشته شده، آمده است:

«ضیاءالدین یزدیان در 6 فوریه 2021 پس از تحمل یک دوره طولانی بیماری در منزلش درگذشت. وی سال 1949 در ایران متولد شد و پدرش را زمانی که کمتر از یک سال داشت از دست داد و توسط مادرش بزرگ شد. او دانش آموخته دانشگاه علم پزشکی تهران بود و در سال 1979 برای ادامه تحصیل به بیمارستان کودکان تگزاس رفت و زیر نظر دکتر گونتر فون نوردن در رشته استرابیسم و چشم پزشکی اطفال تحصیل کرد. او در سال 1985 بخش استرابیسم و چشم پزشکی اطفال را برای نخستین بار در ایران [در بیمارستان فارابی] پایه گذاری کرد و توانست بیش از 30 دانشجوی دوره فلوشیپ را در این رشته تربیت کند. او همچنین بوتولینوم توکسین تراپی را برای مدیریت و درمان [بیماران مبتلا به استرابیسم] در ایران معرفی کرد. وی همسری مهربان و سه فرزند موفق داشت و اوقات فراغت خود را با موسیقی و شنا سپری می کرد.

دکتر یزدیان بیش از 20 مقاله علمی و 30 سخنرانی به زبان های فارسی و انگلیسی (در مجلات AAPOS و ICO) به چاپ رساند که برایش جوایزی را نیز به همراه داشت. او یکی از اعضای فعال انجمن AAOPS از سال 1983 و ISA از سال 1987 بود. وی معتقد بود که بیماری استرابیسم بر روحیه، زندگی اجتماعی و اقتصادی کودکان تاثیرگذاتر خواهد بود و به همین منظور درمانی با ماهیت "بازسازندگی" را با هدف افزایش کیفیت زندگی این بیماران به کار گرفت. او همیشه برای بیمارانش لبخند به لب داشت و کسانی که او را می شناختند دلتنگش خواهند بود»

حتی در این متن نیز به لبخندهای دکتر یزدیان اشاره شده. لبخندی از جنس دلسوزی برای وطن و بیماران. پزشکی که نه فقط درمان کودکان بیمار بلکه کیفیت زندگی آن ها نیز برایش اهمیت داشت. همانگونه که تمام هم دوره ای ها و شاگردانش وی را توصیف می کنند؛ پر تلاش و جدی در کار اما مهربان. همان مشخصه ای که مختص کسانی است که با کودکان به ویژه در زمینه درمان آن ها فعالیت می کنند. افرادی که ذاتا مهربان هستند. شاید دلیل این مهربانی استاد به سال های کودکی خودش برمی گردد. سال هایی که در نبود پدر، مادر باید هم محبت پدری را نثار فرزند می کرد و هم محبت مادری. خود استاد هم سال ها قبل در یک مصاحبه گفته بود: «مادرم خیلی به من لطف کردند. واقعا ایشان هم برای من پدر بودند هم مادر و فداکاری که کردند من فکر می کنم هر کاری که من بکنم امکان جبران آن را نخواهم داشت.» 

به هر صورت جامعه چشم پزشکی دو سال است که از وجود استاد یزدیان بی بهره است. وجود نام یک چشم پزشک ایرانی در یک مجله معتبر خارجی هم آنقدرها مسئله جدیدی نیست که بخواهیم برایش ساعت ها صحبت کرده و مطلب بنویسیم. آنچه برای ما مهم است بزرگداشت پزشکان نامی کشورمان است. زیرا برای داشتن پشتوانه و اعتبار جهانی قوی، این انسان های بزرگ هرگز نباید فراموش شوند. این را هم می دانیم که آخرین باری نخواهد بود که نام یک ایرانی در کتب و نشریات بین المللی نقش می بندد. درست مانند نام ضیاءالدین یزدیان در صفحه 379 مجله انجمن چشم پزشکی اطفال و استرابیسم آمریکا.