دریافت نوبت
متن مورد نظر خود را جستجو کنید

آموزش سلامت بیمارستان فارابی

سوپروایزر آموزش سلامت: سمیه مشهدی فراهانی
کارشناس پرستاری

تلفن داخلی: 2430
 
سیاست های آموزش سلامت در بیمارستان فارابی، ارتقا سلامت است. ارتقا سلامت در سه حیطه ارتقا سلامت بیماران و همراهان، ارتقا سلامت کارکنان و ارتقا سلامت جامعه عمل می کند.
 

سیاستهای کلی آموزش با بیمار با محوریت دفتر پرستاری:

- مدیریت و نظارت هدفمند بر آموزش بیماران و همراهان
- تعیین  و تامین نیازهای آموزشی بیماران(نیازسنجی آموزش به بیمار، اجرا و تامین نیازهای آموزشی)
- مشارکت در پیشگیری و ارتقا سلامت در سطح جامعه

آموزش به بیمار در واحدها مدیریت و تامین منابع انسانی و مادی و نظارت و نظارت مشارکتی مثل کارگروه ها می باشد. اجرای آموزش به بیمار همانند فرآیند پرستاری شامل نیازسنجی آموزشی، تعیین الویت های آموزشی، تعیین روش و رسانه ی مناسب، اجرای آموزش، اثربخشی و ثبت مستندات است.

سیاست های کلی آموزش به بیمار با محوریت پرستاری: 

سیاستهای کلی آموزش به بیمار ، همراه و ارتقا سلامت:

- مدیریت هدفمند آموزش برای بیماران و همراهان در راستای ارائه خدمات پرستاری
- تعیین و تامین نیازهای آموزشی بیماران بخشهای بستری و واحدهای سرپایی و پاراکلینیکی و آموزش به منظور ارتقاءکیفیت خدمات و تسریع در روند بهبودی و خودمراقبتی
- مشارکت در پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه
 

مدیریت هدفمند آموزش برای بیماران و همراهان در راستای ارائه خدمات پرستاری:

– تعیین سوپروایزر آموزش سلامت و مسئول آموزش همگانی
- شناسایی و اولویت‌بندی سالانه نیازهای آموزشی بیماران و همراهان در سطح بیمارستان و در کلیه بخش‌ها بر اساس خدمات تخصصی، بیماریهای شایع هر واحد، احساس نیاز و سطح دانش گیرندگان خدمت و نوع مراقبت های پرستاری
– تشکیل کارگروه درون بخشی و بیمارستانی هر 3 ماه یکبار
- پیش بینی منابع مالی و تسهیلات آموزشی مورد نیاز بخش و پیشنهاد آن به کارگروه بیمارستانی
- تامین اعتبار لازم جهت تهیه رسانه ها  و وسایل آموزشی لازم توسط مدیران ارشد سازمان
– برنامه ریزی و مشارکت در تهیه محتواهای آموزشی معتبر، استاندارد و متناسب با نیازسنجی انجام شده و اولویت های خاص
– نظارت بر اجرای آموزش به بیماران در بخش های بستری و سرپایی از طریق راندهای مدیریتی 
– ارزیابی اثر بخشی آموزش های ارائه شده به بیماران هر سه ماه یک بار با استفاده از چک لیست معتبر و روش های استاندارد( بخشهای بستری و سرپایی و اورژانس)
– ارائه گزارش نتایج سنجش اثربخشی آموزش های ارائه شده به کارگروه بیمارستانی، کارگروه بخش های بستری و معاونت محترم درمان
- اجرای برنامه های اصلاحی تدوین شده در کارگروه و  بررسی مجدد اثر بخشی اقدامات اصلاحی انجام شده
– پایش و بازبینی مستمر برنامه های آموزش به بیمار در جهت ارتقاء کیفیت آموزش
– مشارکت در توانمند سازی آموزشی پرسنل در راستای پروتکل های اصول برقراری ارتباط و آموزش به بیمار با سوپروایزر آموزشی
– اولویت بندی و تدوین دستورالعمل های خودمراقبتی بیماران با مشارکت متخصصین در بخش های بالینی
– برنامه ریزی، تدوین و اجرای برنامه های پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه
– آموزش همگانی بیماران در خصوص سرطان، دیابت و پرفشاری خون در هفته های سلامت
– تعیین واحد و مسئول مراقبت در منزل برای انجام فعالیت های لازم طبق نظر معاونت محترم درمان برای اطمینان از اثربخشی آموزش ها و رفع اشکالات آموزشی بعد از ترخیص و معرفی خدمات بازتوانی و توانبخشی به بیماران نیازمند
– کسب اطمینان از اثربخش بودن آموزش ها و رفع مشکلات خودمراقبتی و پیگیری موارد بازتوانی و توانبخشی از طریق تماس با بیماران پرخطر
– پاسخگویی به سئوالات آموزشی بیماران از طریق در اختیار گذاشتن شماره تلفن واحد آموزش سلامت 
 

تعیین و تامین نیازهای آموزشی بیماران بخشهای بستری و واحدهای سرپایی و پاراکلینیک بیمارستان، آموزش به منظور ارتقاء کیفیت خدمات و تسریع در روند بهبودی و خودمراقبتی:

- تعیین رابطین فعال با شرح وظایف مشخص جهت نظارت و ارتقاء آموزش به بیمار در هر بخش
- تعیین و اعلام نیازسنجی های انجام شده بیماران به کارگروه هر بخش و مشارکت پرسنل و پزشکان در تهیه، تایید، بازنگری و توزیع رسانه های آموزشی تهیه شده بر اساس نیازسنجی آموزشی سالانه
- ارزیابی نیازهای آموزشی هر بیمار بر اساس فرم ارزیابی اولیه و ارائه آموزش بر اساس دستورالعمل خودمراقبتی
- ارائه حداقل‌های ضروری آموزش‌های خودمراقبتی در بدو و طول بستری  به صورت چهره به چهره به بیمار/ همراه و ثبت آن در گزارش پرستاری
- استفاده از روش ها و رسانه های آموزشی مناسب برای تثبیت آموزش(روش: آموزش چهره به چهره و گروهی و رسانه مانند پمفلت، تراکت، فیلم و غیره)
- ارائه حداقل موارد آموزشی حین ترخیص به روش ترخیص ایمن یا Smart توسط کادر پرستاری و ثبت آن در دو برگ راهنمای ترخیص و تحویل رونوشت خوانای آن به بیمار
- برگزاری کارگروه های درون بخشی به صورت فصلی و انجام اقدامات اصلاحی
- نظارت مستمر سرپرستاران  بر ارائه آموزش به بیمار، اجرای دستورالعمل های خودمراقبتی، ارزیابی و توانمند سازی پرسنل
- مشارکت مستمر در اجرای برنامه های ارتقاء سلامت جامعه و کارکنان
 

مشارکت در پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه:

- اجرای مصوبات کارگروه بیمارستانی آموزش به بیمار در خصوص بیماری های سرطان، دیابت و پرفشاری خون در هفته های سلامت
- تدوین دستورالعمل، برنامه عملیاتی و روش اجرایی پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه در حد امکانات و منابع
- مشارکت در برنامه های ارتقاء سلامت بیماران/همراهان/جامعه و کارکنان در روزهای مناسبتی سلامت و مصوبات کارگروه بیمارستانی آموزش سلامت
- تامین بودجه و اعتبارات لازم از طریق مصوبات کارگروه آموزش به بیمار
 

سیاستهای آموزش‌های خودمراقبتی بیمار:

- نیازسنجی و تعیین اولویت‌های آموزشی
- تعیین شیوه‌ها و تدابیر آموزش به بیمار 
- تامین منابع مورد نیاز
- نظارت بر اجرای برنامه‌ی آموزش به بیمار
 

نیازسنجی و تعیین اولویت‌های آموزشی:

- نیازسنجی گروهی (تعیین نیازهای آموزشی عمومی و نیازهای آموزشی خودمراقبتی) 
- نیازسنجی فردی (تعیین نیازهای فردی علاوه بر نیازهای آموزشی گروهی)
نیازهای آموزشی بیماران با توجه به نوع فعالیت تخصصی و سطوح دانش گیرندگان خدمت و مراقبت‌های مورد نیاز  در بخشهای مختلف بر اساس بیماریهای شایع هر بخش/ خدمات هر واحد، توسط کارگروه آموزش به بیمار شناسایی و الویت‌بندی شده و پس از تایید مدیر پرستاری، پیگیری تامین امکانات اجرایی شود. انواع شیوه‌ها و رسانه‌های رایج شامل چهره به چهره، استفاده از پمفلت و جزوات آموزشی، نمایش فیلم آموزشی و برگزاری کلاسهای آموزشی است.
نیازهای آموزشی به دو دسته نیازهای گروهی (آموزشی عمومی و نیازهای آموزشی خودمراقبتی) و نیازهای فردی تقسیم می‌شود که در ابتدای هر سال از طریق جلسات هم اندیشی سوپروایزر آموزش به بیمار، سرپرستاران، مسئولین آموزش به بیمار بخش‌ها/ واحدهای درمانی زیر نظر مدیر پرستاری استخراج و تعیین می‌شود. همچنین پرستار به طور مستقیم بر بالین بیمار، نیازهای فردی آموزشی بیمار را به طور مستقل نیازسنجی و تعیین می‌نماید.
پس از استخراج نیازهای گروهی واحدها، اولویتهای برنامه‌های آموزش خودمراقبتی و  عمومی با روش و رسانه مورد نظر به تفکیک واحدهای بستری و سرپایی(درمانگاه، پاراکلینیک و اتاق عمل ها) تعیین و ابلاغ می‌شود. 
نکته: با توجه به این که تمام برنامه های خودمراقبتی با توجه به نیازهای هنجاری بیماران توسط تیم متخصصص تدوین و به عنوان مرجع استفاده می‌شود سالیانه حداقل یک تا دو برنامه بسته به اولویت‌های آموزشی (Must to, better to know, best to know) در هر واحد تولید می‌شود.  
نکته: تیم کارشناس شامل پزشک مرتبط، سوپروایزر آموزش به بیمار، پرستار، کارشناس تغذیه و غیره می‌باشد.
هر شش ماه تکالیف هر واحد در خصوص تکمیل محتوا و رسانه تعیین شده توسط  سوپروایزر آموزش به بیمار پایش می‌شود.
 

نیازهای گروهی بیماران:

الف- نیازهای آموزشی عمومی

- نیازهای آموزشی عمومی بر اساس نوع فعالیت تخصصی واحد یا بخش، سطوح گیرندگان خدمت 
- استخراج نیازهای آموزشی بیمار با توجه به موقعیت‌ها، مشکلات و پروسیجرهای بخش یا واحد سرپایی/پاراکلینیکی و حداقل‌های ضروری آموزش به بیمار و نیازسنجی از طریق جمع آوری نظرات تعدادی از بیماران واحد

ب- نیازهای آموزشی خودمراقبتی

- استخراج و الویت بندی آمار مراجعین بخشهای بستری بیمارستان فارابی به تفکیک شیوع بیماری و به تفکیک بخش و واحددرمانی، پروسیجر یا خدماتی که هر واحد دارد. جهت تدوین برنامه‌های آموزش خود مراقبتی براساس گروه‌های بیماران.
- جمع آوری نظرات کارشناسی سرپرستاران و رابطین کلیه واحدها در ارتباط با تعیین عناوین اولویت‌های آموزشی هر واحد با توجه به نیازهای هنجاری محسوس و تقاضا شده بیماران در جلسات هم اندیشی به علاوه روش و رسانه ارائه آموزش.

نیازهای آموزشی فردی:

- نیازهای آموزشی فردی (مددجو/خانواده/مراقب) با توجه به نیازهای هنجاری آنان، در بدو ورود/یا بالین آنها توسط پرستاران/کارکنان نیازسنجی می‌شوند. و نیازهای آموزشی فردی آنان توسط پرستاران در فرم ارزیابی اولیه ثبت می‌شود.
- با توجه به ویژگی‌های بیمار، بیماری یا پروسیجر و غیره تعیین روش، رسانه آموزش توسط پرستار ارائه و در فرم گزارش پرستاری ثبت می‌شود.

تعیین شیوه ها و تدابیر آموزش به بیمار:

- با توجه به ابلاغ الویتهای نیازهای عمومی و خودمراقبتی هر واحد، روش و رسانه‌ی مناسب پیشنهاد شده است. علاوه بر رسانه‌های موجود پرستار به صورت فردی بیمار را ابتدا ارزیابی اولیه کرده و براساس سطح سواد، سن، گویش روش مناسب آموزش را، انتخاب میکند که رایج‌ترین روش آموزش چهره به چهره و سپس آموزش گروهی است.  پرستاران و آموزش دهندگان براساس محتوای خودمراقبتی، آموزش‌های لازم را به بیمار ارائه می دهند. آموزش‌های حداقلهای ضروری آموزش به بیمار، بدو ورود، زمان اقامت یا بستری و هنگام ترخیص (به روش ترخیص ایمن یا SMART و ABCDT) بایستی توسط آموزش دهنده(پزشک و پرستار و ...) به روش آموزش چهره به چهره ارائه شود. مصادیق حداقل‌های ضروری آموزش به بیمار به تفکیک واحدها (بخش هاهای بستری، سرپایی- درمانگاهها و پاراکلینیک و اتاق های عمل) سالیانه ابلاغ می شود. واحدها ملزم به اجرای آن هستند.

تامین منابع مورد نیاز:

منابع آموزش به بیمار به دو دسته منابع محتوایی و منابع مالی تقسیم می‌شود که منابع محتوایی توسط گروه متخصص تدوین و تولید می‌شود و منابع مالی به روش‌های ذیل تهیه می‌شود.
الف- بودجه مورد نیاز برنامه‌های عملیاتی مرتبط با آموزش با بیمار تعیین، سپس از طریق مدیریت بیمارستان تایید و تامین می‌شود. 
ب- سوپروایزر آموزش سلامت، انتشارات مورد نیاز واحدها (کتاب، فیلم، پوستر، پمفلت، موارد دیجیتال و غیره) را تعیین و درخواست می نماید.  مدیریت بیمارستان  پس از تایید و تعیین بودجه، اقدام به تامین این انتشارات می نماید.

نظارت بر اجرای آموزش به بیمار:

نظارت بر اجرای برنامه های آموزشی بیماران در چند سطح انجام می شود:
- نظارت بر مدیریت آموزش به بیمار واحدهای پرستاری، توسط سوپروایزر آموزش سلامت 
- نظارت روزانه سرپرستار (بر نحوه‌ی اجرای آموزش به بیمار و ثبت صحیح آن در پرونده) در بخش های بستری و سرپایی توسط سرپرستار
- سنجش فصلی اثربخشی آموزش به بیمار در بخشهای بستری و سرپایی، این سنجش از طریق  تکمیل دو چک لیست اثربخشی حین بستری با کد سند CH-PT-02  و  چک لیست مصاحبه تلفنی پس از ترخیص CH-PT-01 توسط رابطین آموزش به بیمار،  به دست می‌آید. 
- نظارت بر تولید محتوا، رسانه های نیازسنجی شده و نظارت بر نحوه مدیریت آموزش به بیمار با برگزاری کارگروه‌های درون بخشی
- نظارت مدیریتی در سطح تیم ارتقا سلامت از طریق برگزاری تیم ارتقاسلامت هر فصل یکبار
 
 
 
  • تاریخ انتشار : 1404/06/29 - 17:11
  • تعداد بازدید کنندگان خبر : 436
  • زمان مطالعه : 3 دقیقه

بیماری بهجت؛ وقتی التهاب، چشم‌ها را نشانه می‌گیرد

بیماری بهجت (Behçet) که یک اختلال خودایمنی است، می‌تواند به صورت خاموش به رگ‌های خونی آسیب زده و باعث التهاب در بخش‌های مختلف بدن، به‌ویژه چشم‌ها، شود. این بیماری با علائمی همچون زخم‌های دهانی و پوستی آغاز می‌شود و در صورت عدم درمان به موقع، می‌تواند بینایی فرد را به شدت تهدید کند.

بیماری بهجت؛ وقتی التهاب، چشم‌ها را نشانه می‌گیرد

به گزارش روابط عمویم بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ بیماری بهجت (Behçet) یک بیماری نادر اما پیچیده و مزمن است که می‌تواند به بخش‌های مختلف بدن، از جمله چشم‌ها، آسیب بزند. این بیماری در واقع یک نوع واسکولیت (التهاب رگ‌های خونی) است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به رگ‌ها و بافت‌های سالم حمله می‌کند. برای درک بهتر، تصور کنید که سیستم ایمنی شما، به جای دفاع، به یک "آتش‌افروز" تبدیل می‌شود که در نقاط مختلف بدن، از جمله چشم‌ها، آتش التهاب را روشن می‌کند.

 

نشانه‌های اصلی بیماری بهجت چیست؟

تشخیص بیماری بهجت معمولاً با مشاهده سه علامت اصلی آن آغاز می‌شود.

  • زخم‌های دهانی: اولین و شایع‌ترین علامت، ظاهر شدن زخم‌های دردناک و عودکننده در داخل دهان است که شبیه آفت هستند. این زخم‌ها ممکن است کوچک یا بزرگ باشند و اغلب به صورت دوره‌ای ظاهر می‌شوند.
  • زخم‌های تناسلی: این بیماری می‌تواند باعث ایجاد زخم در ناحیه تناسلی نیز شود که اغلب دردناک است و پس از بهبود، جای زخم باقی می‌گذارد.
  • مشکلات پوستی: ضایعات پوستی مانند جوش‌های آکنه مانند، قرمزی یا برآمدگی‌های پوستی روی پاها و مفاصل نیز از دیگر علائم رایج هستند.

 

تأثیر بهجت بر چشم؛ تهدیدی جدی برای بینایی

یکی از جدی‌ترین عوارض بیماری بهجت، تأثیر آن بر چشم است. این بیماری می‌تواند باعث التهاب در لایه‌های مختلف چشم شود که شایع‌ترین آن یووئیت (Uveitis) است؛ یعنی التهاب لایه میانی چشم (یووه). این التهاب می‌تواند به سرعت پیشرفت کرده و به بخش‌های حیاتی چشم، از جمله شبکیه، آسیب برساند.

علائم چشمی بیماری بهجت عبارتند از:

  • قرمزی و درد شدید چشم
  • حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
  • تاری دید ناگهانی
  • مگس‌پران یا شناور شدن لکه‌های سیاه در میدان دید

اگر التهاب چشم به سرعت درمان نشود، ممکن است به آسیب‌های دائمی منجر شود که می‌تواند بینایی را به خطر بیندازد.

 

تأثیر بهجت بر بینایی و راهکارهای درمانی

التهاب مزمن و کنترل‌نشده در چشم می‌تواند عوارض جدی‌تری مانند آب‌مروارید (Cataract)، آب‌سیاه (Glaucoma) و آسیب به رگ‌های خونی شبکیه (رتینال واسکولیت) ایجاد کند. این شرایط می‌توانند به مرور زمان باعث کاهش بینایی یا حتی نابینایی کامل شوند. به همین دلیل، تشخیص و درمان زودهنگام بسیار حیاتی است.

درمان و پیشگیری احتمالی از بهجت:

  • تشخیص زودهنگام: اگر هر یک از علائم بهجت را دارید، به سرعت به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده علائم چشمی، مراجعه فوری به چشم‌پزشک ضروری است.
  • دارودرمانی: از آنجا که بهجت یک بیماری مزمن است و درمان قطعی ندارد، هدف اصلی درمان، کنترل التهاب و جلوگیری از آسیب دائمی است. پزشکان ممکن است داروهای ضدالتهاب، کورتیکواستروئیدها و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی را تجویز کنند.
  • مراقبت مستمر: معاینات منظم چشم‌پزشکی برای پایش وضعیت چشم و تنظیم برنامه درمانی، کلید حفظ بینایی در افراد مبتلا به بهجت است. پیروی دقیق از دستورات پزشک و مصرف به موقع داروها می‌تواند از حملات شدید بیماری و آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.

 

از آنجا که بیماری بهجت یک بیماری خودایمنی است، پیشگیری از آن امکان‌پذیر نیست. با این حال، با تشخیص زودهنگام و مدیریت صحیح، می‌توان از آسیب‌های چشمی و کاهش کیفیت زندگی به طور مؤثری پیشگیری کرد. برای دریافت نوبت درمانگاه های تخصصی و فوق تخصصی بیمارستان فارابی می توانید به نشانی nobat.tums.ac.ir مراجعه کنید.

 

 

  • کد خبر : 305007
سید عباس قاضی میرسعید
تهیه کننده:

سید عباس قاضی میرسعید

0 نظر برای این مطلب وجود دارد

ارسال نظر

نظر خود را وارد نمایید:

متن درون تصویر را در جعبه متن زیر وارد نمائید *
تنظیمات پس زمینه