به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران، متخصصان بیمارستان فارابی با همکاری تیم پژوهشی ارس از دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، در قالب پروژه EyeRhex، موفق به طراحی و ساخت اولین شبیه‌ساز فیزیکی بازی‌وارسازی شده جراحی کاتاراکت در ایران و جهان شدند. این دستاورد فناورانه که با هدف ارتقای مهارت دستیاران چشم‌پزشکی پیش از جراحی بر روی بیمار واقعی و غلبه بر محدودیت‌های دسترسی به شبیه‌سازهای پیشرفته توسعه یافته، می‌تواند تحولی در عدالت آموزشی در سراسر کشور ایجاد کند. 

غلبه بر چالش‌های آموزش جراحی چشم
آموزش جراحی‌های ظریف چشمی مانند کاتاراکت (آب مروارید)، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی اساتید چشم‌پزشکی بوده است. دکتر پریسا عبدی، فوق تخصص قرنیه بیمارستان فارابی، در این باره گفت: «یکی از چالش‌هایی که در آموزش مهارت‌های جراحی به دستیاران چشم‌پزشکی به‌ویژه در جراحی کاتاراکت وجود دارد، این است که ما دوست نداریم آموزش ابتدایی دستیاران روی چشم بیماران انجام شود.»
وی با اشاره به محدودیت‌های استفاده از روش‌های سنتی یا کیت‌های شبیه‌ساز خارجی به دلیل تحریم‌ها و هزینه‌های بالا، افزود: «نمونه‌های موجود در کشور نیز یا قدیمی هستند یا به‌روزرسانی و تعمیر آن‌ها به‌صرفه و امکان‌پذیر نیست. به دلیل این نیاز ما با همکاری گروه مهندسی ارس از دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی توانستیم یک شبیه‌ساز آموزشی جراحی کاتاراکت را تولید کنیم.»
وی در ادامه اظهار داست: «این شبیه‌ساز که نمایی از سر انسان دارد، به دستیاران (رزیدنت‌ها) اجازه می‌دهد تا مراحل حساس جراحی، از جمله کپسولورکسیس (Capsulorhexis )، را پیش از ورود به اتاق عمل تمرین کنند.»

EyeRhex ترکیبی از شبیه‌سازی فیزیکی و بازی وارسازی
الهه سادات قاسمی، عضو تیم پژوهشی ارس، این پروژه را اولین شبیه‌ساز فیزیکی در ایران و اولین شبیه‌ساز فیزیکی بازی‌وارسازی شده (Gamified) در جهان معرفی کرد. وی تاکید کرد: «ما برای اولین بار در کشور امکان شبیه‌سازی بازی‌وارسازی شده را روی یک شبیه‌ساز فیزیکی که کاملاً قابل حمل است و با قیمت پایین‌تر از شبیه‌سازهای VR (واقعیت مجازی)، طراحی کردیم.» قاسمی افزود: «یکی از مزایای کلیدی EyeRhex، بهره‌گیری از نرم‌افزار اختصاصی Surgicise است که همزمان با این شبیه‌ساز توسعه یافته است. استفاده همزمان از شبیه‌ساز و نرم‌افزار، مهارت جراح را افزایش می‌دهد. زیرا نرم‌افزار به طور دقیق عملکرد جراح را ارزیابی می‌کند.
در پایان نیز امکان دریافت گزارش کامل از مراحل جراحی، هم برای دستیاران و هم برای اساتید فراهم است.»
به گفته وی، این شبیه ساز فیزیکی در نهایت منجر به افزایش کیفیت مهارت دستیاران چشم‌پزشکی و در نهایت کاهش عوارض جراحی خواهد شد.

گامی به سوی عدالت آموزشی
قاسمی اظهار داشت: «شبیه‌ساز EyeRhex پس از طی دو مرحله اعتبارسنجی، اثربخشی خود را در ارتقای کیفیت آموزش به اثبات رسانده است.»
وی همچنین دسترسی آسان و هزینه پایین‌تر این دستگاه نسبت به نمونه‌های مشابه را یکی دیگر از مزایای آن دانست و گفت: «مزایایی که شبیه سازی فیزیمی EyeRhex دارد، آن را به ابزاری فراگیر برای تحقق عدالت آموزشی تبدیل کرده است. انتظار می‌رود با کمک این شبیه‌ساز، مهارت‌های آموزشی در مراکز آموزش ودرمانی استان‌های دیگر نیز هم‌سطح با مراکز آموزشی مانند بیمارستان فارابی، ارتقا یابد.»