روش اجرایی پیشگیری و کنترل عفونت اقدامات درمانی و اسکوپی ها
- سوپروایزر کنترل عفونت با هماهنگی مدیر بیمارستان بر تهیه ملزومات این روش اجرایی، طبق بخشنامه های ابلاغی وزارت بهداشت در این زمینه نظارت مستمر دارد.
- سرپرستار یا مسئول واحد از وجود کلیه وسایل مورد نیاز این روش اجرایی در بخش یا واحد اطمینان حاصل نموده و تجهیزات مورد نیاز را از داروخانه و انبار درخواست می نماید.
- سوپروایزر کنترل عفونت با همکاری سوپروایزر آموزش نسبت به آموزش پرسنل در زمینه احتیاطات استاندارد، بهداشت دست ،رعایت روش های آسپتیک، استفاده از وسایل حفاظت فردی و دیگر مطالب مربوطه اقدام می کند.
- کلیه پرسنل و پزشکان در تمام مراحل اجرایی، رعایت بهداشت دست را مطابق دستورالعمل بهداشت دست انجام می دهند (ارجاع به دستورالعمل رعایت بهداشت دست).
- کلیه پرسنل و پزشکان مطابق با جدول اقدامات تهاجمی بخش مربوطه قبل از شروع اقدامات آسپتیک اسکراب می کنند و از دستکش استریل استفاده می کنند.
- کلیه پرسنل و پزشکان در تمام مراحل این روش اجرایی از وسایل یکبار مصرف استفاده می کنند و در صورت استفاده از وسایل چندبار مصرف از استریل بودن آن اطمینان حاصل می نمایند ( دستورالعمل کسب اطمینان از شستشو، ضدعفونی و استریلیزاسیون وسایل پزشکی با قابلیت استفاده مجدد).
- مسئول اتاق عمل دستگاه اسکوپی را از نظر آسیب دیدگی، شکستگی و خراش بررسی می نماید.
- پرسنل اتاق عمل یا پرستار بین انجام اسکوپی ها جهت ضدعفونی صحیح اسکوپ ها طبق زمان معین و با محلول ضد عفونی مورد تایید شرکت سازنده طبق دستورالعمل شرکت اقدام می نماید.
نکته: استفاده از وسایل حفاظت فردی ( دستکش، روپوش، عینک محافظتی و ماسک در کلیه مراحل شستشو غوطه ور سازی و خشک کردن) الزامی می باشد (ارجاع به دستورالعمل استفاده صحیح از وسایل حفاظت فردی).
بررسی، شستشو و ضدعفونی اسکوپ ها:
- تجهیزات اندوسکوپیک عبارتند از: ترالی اندوسکوپی، مانیتور اندوسکوپ، مانیتور دستگاه تصویربرداری، دستگاه تصویر برداری، دستگاه منبع نور سرد، دستگاه ضبط کننده اطلاعات و فیلم و تصاویر، دوربین، کابل نورسرد، انواع لنزها (صفر درجه، 30 درجه، 45 درجه) و اتصال قطعات اندوسکوپی شامل اتصال کابل دوربین به دستگاه، اتصال کابل نور سرد و اتصال لنز به دوربین و نور سرد می باشند.
- اصول کلی و استاندارد نگهداری اندوسکوپ ها شامل پاک کردن (Cleaning)، ضدعفونی (Disinfection)، استریل (Sterilization) می باشد.
- در تمام مراحل جابجایی دستگاه اسکوپی توسط پرستار از نظر وجود آسیب دیدگی بررسی شود.
- تست نشت اسکوپ توسط پرستار قبل از شروع پروسه تمیز کردن انجام گیرد.
- پرستار از گذاشتن درپوش در تمام ویدئو اسکوپ ها هنگام فرو بردن در آب اطمینان یابد.
مرحله تمیز کردن:
- تمیز کردن دستی مهم ترین بخش در فرایند تمیز کردن است. ضروری است که تمام لوله ها، اجزاء قابل جدا کردن و قسمت های قابل فرو رفتن در آب دستگاه اسکوپی توسط کمک بهیار با نظارت پرستار تمیز گردد.
- بلافاصله بعد از خارج کردن اسکوپ، پرستار آن را با گاز آغشته به محلول آنزیمی سطوح خارجی پاک می کند.
- کمک بهیار با نظارت پرستار طبق دستورالعمل شرکت سازنده تست نشت را انجام می دهد.
- کمک بهیار با نظارت پرستار دستگاه اسکوپی را برای پیشگیری از خشک شدن ترشحات در یک محلول تمیز کننده آنزیمی مطابق دستورالعمل شرکت سازنده فرو می برد و روی آن را با یک برس نرم می کشد.
- پس از هر بار استفاده از دترجنت های آنزیمی، از استفاده مجدد آن محلول خودداری می شود زیرا این ترکیبات خاصیت ضد میکروبی نداشته و از رشد میکروب ها جلوگیری نمی کنند.
- وسایل چند بار مصرف آندوسکوپ که به غشاء داخلی نفوذ می کنند توسط کمک بهیار به روش مکانیکی تمیز شده و سپس استریل می شوند.
- از روش اولتراسونیک برای برداشتن آلودگی ها و مواد آلی از وسایل چندبار مصرف اسکوپی ها که پاکسازی آنها دشوار است استفاده می شود.
- پس از اطمینان از تمیز شدن کامل سطوح خارجی اسکوپ، برای از بین بردن خرده های مواد کمک بهیار با آب لوله های اسکوپ را می شوید .
- کمک بهیار تمام آب اضافی را از لوله ها با تزریق هوا بخاطر کاهش احتمال رقیق شدن محلول ضدعفونی، خارج می نماید.
- کمک بهیار کلیه قسمت های غیر قابل فرو رفتن در آب را با یک ضدعفونی کننده سطوح تمیز می کند.
ضدعفونی کردن و استریل کردن:
- ابزار Critical وارد بافت استریل نظیر سیستم عروقی یا فضای استریل بدن می شوند. ابزار Semi Critical با مخاط یا پوست غیر سالم تماس دارند. ابزار Non Critical با پوست سالم تماس دارند.
- ضد عفونی کامل تمام سطوح داخلی و خارجی دستگاه اسکوپی بعد از استفاده و پس از تمیز کردن مکانیکی باید تکمیل شود برای اطمینان از تاثیر مواد ضد عفونی باید دستورات کارخانه سازنده دستگاه مد نظر قرار بگیرد.
- تمام سطوح داخلی و خارجی و لوله های اسکوپ که قابل فرو رفتن در آب هستند توسط کمک بهیار با نظارت پرستار حداقل به مدت 20 دقیقه در مواد ضد عفونی ابزار غوطه ور می شوند، مطمئن می شویم که مایع در تمام کانال ها و منافذ جاری شده است.
- برای از بین بردن اجزای مواد ضدعفونی شستشوی کافی بعد از ضدعفونی توسط کمک بهیار انجام می شود. باقی ماندن هر جزء شیمیایی باعث آسیب در بیمار بعدی می شود.
- پس از شستشوی کامل با آب توسط کمک بهیار لوله ها و سطوح اسکوپ با هوای فشرده خشک می شود.
- کمک بهیار لوله ها و رابط ها و لنز های اسکوپ را در کاغذ پلاسما بسته بندی می نماید سپس با دستگاه پلاسما استریل می شوند.
- V-PAK های پلاسمای استریل شده در سبدهای مخصوص در قفسه های پکینگ نگهداری می شوند.
شستشو وضدعفونی لارنگوسکوپ:
- استفاده از لارنگوسکوپ مطابق با دستورالعمل شرکت سازنده ارائه شده از سوی واحد تجهیزات پزشکی انجام می پذیرد. رعایت نکات آسپتیک در کلیه مراحل انجام کار الزامی است.
- در صورت استفاده از لارنگوسکوپ در اتاق عمل، شستشو و ضد عفونی توسط تکنسین بیهوشی انجام می شود.
- در صورت استفاده از لارنگوسکوپ در زمان احیاء بیمار، شستشو و ضد عفونی توسط پرستار بخش مربوطه انجام می شود.
- همه لارنگوسکوپ ها را از جعبه خود خارج می کنیم و درون دیش های استیل که کف آن با دو لایه گاز تمیز پوشیده شده نگهداری می کنیم.
لارنگوسکوپ از دو بخش مجزا تشکیل شده است:
- دسته لارنگوسکوپ: دسته لارنگوسکوپ بعد از هر بار استفاده برای هر بیمار با اسپری الکلی مخصوص تجهیزات کاملا توسط پرسنل بیهوشی مربوطه ضدعفونی می شود.
- تیغه های لارنگوسکوپ: تیغه های لارنگوسکوپ در صورت یکبار مصرف بودن، بعد از استفاده برای هر بیمار توسط پرسنل بیهوشی مربوطه در زباله عفونی انداخته می شوند و در صورتی که چند بار مصرف باشند بعداز استفاده برای بیمار ابتدا با آب و شوینده معمولی و برس نرم شسته می شوند و خشک می شود سپس به مدت 10 دقیقه در محلول های لول آماده به مصرف دکونکس 54 اسپورساید قرار داده می شود و سپس کاملا آبکشی شده و بعداز خشک کردن درون دیش استیل مخصوص خود قرار داده می شوند.
نکات مهم :
- پرسنل پرستار و بیهوشی قبل از شستشو لامپ روی تیغه و باتری های داخل دسته لارنگوسکوپ را خارج می نمایند.
- درصورتی که دسته و تیغه ها آلوده به خون شده باشند و یا بیمار مبتلا به عفونت های تنفسی باشد و یا عفونت قابل توجهی از قبیل عفونت های میکروبی، ویروسی، HIV, HBS و TBیا عفونت قارچی داشته باشد پرسنل بیهوشی بعد از انجام ضدعفونی، تیغه ها رو پک می کند و برای استریل شدن با پلاسما به CSSD ارسال می نماید.
- هرگز تیغه های لارنگوسکوپ و دسته ها را درون بتادین، محلول کلر و پراکسید هیدروژن غوطه ور نمی کنیم.
- پرسنل پرستاری و بیهوشی برای چک روزانه لارنگوسکوپ ابتدا با محلول الکلی به طور صحیح هندراب می کنند سپس تیغه لارنگوسکوپ را چک می نمایند و قبل از گذاشتن لارنگوسکوپ در دیش استیل، تیغه را محلول الکلی سریع الاثر می زنند و یا با پد الکلی تیغه را تمیز می نمایند سپس لارنگوسکوپ را در دیش استیل درب دار قرار می دهند. در انتها مجددا دست خود را با محلول الکلی هندراب می نمایند.
