به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر زهرا مهدی زاد، استادیار گروه بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیمارستان فارابی ضمن تاکید بر خطر ایجاد مسمومیت ناشی از استفاده نادرست و خودسرانه از قطره های چشمی، با برشمردن علائم خطر و روش‌های صحیح پیشگیری، خواستار توجه بیشتر بیماران به نحوه مصرف این داروها شد.

قطره‌های چشمی، فراتر از یک درمان موضعی

دکتر مهدی زاد با بیان این موضوع که مسمومیت با قطره‌های چشمی یک واقعیت جدی است، اظهار داشت: «مهم است که مردم بدانند قطره‌های چشمی فقط بر چشم اثر نمی‌کنند. اگر این داروها به درستی استفاده نشوند، از راه مجرای اشکی، بینی یا حتی بلع اتفاقی وارد بدن می‌شوند و می‌توانند هم عوارض موضعی در چشم و هم عوارض عمومی و سیستمیک در بدن ایجاد کنند. به‌ویژه در نوزادان، کودکان، سالمندان و بیماران قلبی یا تنفسی.»

انواع مسمومیت با قطره های چشمی

این فوق تخصص ویتره و رتین، مسمومیت‌ با قطره های چشمی را به دو دسته تقسیم کرد و افزود: «یکی مسمومیت موضعی که با علائمی چون سوزش، خارش یا قرمزی شدید، تورم پلک‌ها و تاری دید بروز می‌کند و نیازمند توقف فوری دارو و مشاوره با چشم‌پزشک است. و دیگری مسمومیت سیستمیک نیز در اثر جذب دارو در بدن رخ می‌دهد و در کودکان و سالمندان بسیار خطرناک است.»

دکتر مهدی زاد همچنین در خصوص نمونه‌هایی از قطره‌های با پتانسیل خطر بالا، تأکید کرد و گفت: «به عنوان مثال قطره‌های تیمولول می‌توانند باعث کندی ضربان قلب، افت فشار خون و تنگی نفس شوند. همچنین قطره‌های آتروپین ممکن است عوارضی مانند تب، خشکی دهان، گیجی و افزایش ضربان قلب ایجاد کنند. قطره‌های ضد احتقان مانند فنیل‌افرین نیز می توانند احتمال بروز خواب‌آلودگی، تهوع و افت هوشیاری را افزایش دهند.

توصیه‌های کلیدی برای پیشگیری از مسمومیت با قطره های چشمی

دکتر مهدی زاد برای تضمین ایمنی و اثربخشی درمان به وسیله قطره های چشمی و پیشگیری از مسمومیت با آن ها، توصیه کرد: «در هنگام استفاده از این قطره ها، مهم‌ترین اقدام، فشار دادن آرام گوشه داخلی چشم (نزدیک بینی) به مدت ۱ تا ۲ دقیقه پس از چکاندن قطره است تا از ورود دارو به مجرای اشکی و سپس بدن جلوگیری شود.»

وی همچین درباره مصرف خودسرانه و استفاده از هرگونه قطره چشمی بدون تجویز پزشک هشدار داد و اظهار داشت: «قطره هایی که برای درمان مشکلات و بیماری های چشمی مورد استفاده قرار می گیرند فقط باید با دستور پزشک تجویز شوند. همچنین بهتر است در صورت استفاده از چند نوع قطره، حتماً بین آن‌ها ۵ تا ۱۰ دقیقه فاصله گذاشته شود. از آن جا که کودکان در برابر مسمومیت ناشی از این قطره ها آسیب پذیرتر هستند لذا توصیه می کنم قطره‌ها همواره دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.»

دکتر مهدی زاد در پایان هشدار داد: «اگر بیمار پس از استفاده از قطره دچار علائم سیستمیک مانند تپش قلب، بی‌حالی، گیجی، تنفس دشوار یا تب و استفراغ شد، باید بدون فوت وقت به اورژانس یا نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کند و حتماً بسته قطره را همراه خود ببرد تا روند تشخیص و درمان تسهیل شود.»