پرسش و پاسخ با متخصصان بیمارستان فارابی
لیزرهای اسباببازی و تهدید جدی برای بینایی کودکان
دکتر نادر محمدی، جراح و متخصص چشم و فوق تخصص ویتره و رتین، در سری گفت و گوهای پرسش و پاسخ با متخصصان بیمارستان فارابی، با تأکید بر قدرت زیاد لیزرهای اسباب بازی، به والدین هشدار داد که این وسایل را قاتلان خاموش بینایی تلقی کنند و آنها را از دسترس فرزندان به ویژه کودکان دور نگه دارند.
به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ دکتر نادر محمدی، جراح و متخصص چشم و فوق تخصص ویتره و رتین بیمارستان فارابی با اشاره به این که لیزرهای دستی پرقدرت، بهویژه انواع سبز رنگ با بُرد بالا، به راحتی به عنوان وسیله تفریحی و اسباببازی در دسترس کودکان و نوجوانان قرار گرفتهاند، گفت: «گاهی این لیزرها به حدی خطرناک هستند که می توانند نابینایی دائمی برای فرد آسیب دیده به همراه داشته باشند»
چرا لیزرهای دستی و اسباب بازی تا این حد خطرناک هستند؟
دکتر محمدی در تشریح مکانیسم آسیب لیزر به چشم، بیان کرد که خطر اصلی در تمرکز شدید انرژی نهفته است. برخلاف نور معمولی که پراکنده میشود، نور لیزر بسیار متمرکز (Coherent) است و میتواند انرژی زیادی را به یک نقطه بسیار کوچک در شبکیه منتقل کند. وی اظهار داشت: «تابش مستقیم لیزر به چشم، دقیقاً مانند متمرکز کردن نور خورشید با ذرهبین روی کاغذ عمل میکند. این عمل سلولهای حساس نوری شبکیه، بهخصوص در ناحیه ماکولا (مسئول دید مرکزی و دقیق) را میسوزاند.»
آسیب فوری، بدون درد و بدون هشدار لیزر به چشم
وفق تخصص ویتره و رتین بیمارستان فارابی در ادامه افزود: «نکته نگرانکننده این است که سوختگی شبکیه در کمتر از یک ثانیه رخ میدهد و کاملاً بدون درد است. سرعت نور لیزر به قدری بالاست که رفلکس طبیعی پلک زدن (Blink Reflex)، که برای محافظت از چشم در برابر نور شدید طراحی شده، فرصت عمل پیدا نمیکند. متاسفانه بسیاری از لیزرهای ارزانقیمت بازار، بهویژه مدلهای سبز رنگ، دارای برچسبهای دروغین هستند و توانی بسیار بالاتر از حد مجاز (۵ میلیوات) دارند که خطر آسیب دائمی را چندین برابر میکند.
علائم آسیب چشمی دائمی ناشی از لیزرهای دستی چیست؟
دکتر محمدی تأکید کرد که آسیب لیزر لزوماً با قرمزی یا درد همراه نیست و علائم دائمی ممکن است پس از گذشت چند ساعت یا روز ظاهر شوند. وی تصریح کرد: «پس از تابش نور لیزر به چشم، بیمار احساس میکند بخشی از کلمات در هنگام مطالعه دیده نمیشود یا چهره افراد را کامل تشخیص نمیدهد. یا گاهی ممکن است دچار کاهش وضوح بینایی و تاری دید که با عینک قابل اصلاح نیست، شود. کج و معوج دیدن خطوط صاف یا اصطلاحا Metamorphopsia نیز می تواند از عوارض آسیب چشم با این نوع لیزرها باشد.»
پیامهای حیاتی پیشگیرانه و اقدامات پس از تابش لیزر به چشم
دکتر محمدی در پایان توصیههای اکیدی برای جلوگیری از بروز فاجعههای بینایی مطرح کرد و گفت: «لیزر اسباببازی نیست. هرگز لیزرهای دستی را برای کودکان نخرید، زیرا آنها درک درستی از خطر نشانه گرفتن آن به سمت چشم خود یا دیگران ندارند. همچنین از نشانه گرفتن نور این لیزرها به سمت افراد و سطوح براق اکیدا پرهیز کنید. زیرا پرتوهای بازتابیده شده از آینه و سطوح صیقلی نیز به همان اندازه پرخطر هستند.»
فوق تخصص ویتره و رتین بیمارستان فارابی با تاکید مجدد بر اینکه تابش لیزر به چشم ممکن است ابتدا نشانه ای نداشته باشد، تصریح کرد: «در صورت تابش لیزر به چشم، حتی اگر در ابتدا علائمی وجود ندارد، فوراً به اورژانس چشمپزشکی مراجعه کنید. معاینه دقیق شبکیه و تصویربرداری تخصصی (OCT) برای تعیین وسعت آسیب، حیاتی است.»
وی در پایان نقش والدین را در پیشگیری از آسیب های لیزرهای دستی و اسباب بازی به چشم ضروری برشمرد و اظهار داشت: «لیزرهای دستی، ابزارهای آموزشی و صنعتی مفیدی هستند اما نسخههای تفریحی آن ها یک تهدید جدی برای سلامت بینایی جامعه، بهویژه نسل جوان محسوب میشوند. آگاهی والدین و نظارت قاطع بر فروش این وسایل، تنها راه جلوگیری از این فجایع خاموش و مادامالعمر است.»
ارسال نظر