کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی با هدف نیاز سنجی، گردآوری، و اشاعه اطلاعات شکل گرفته اند. بنابراین وظایف اصلی کتابخانه را می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد:

- مجموعه سازی  

- سازماندهی

- اشاعه اطلاعات

 باید توجه داشت که مجموعه سازی نخستین رکن در کتابداری و اطلاع رسانی وکتابخانه هاست؛ زیرا سایر فعالیت های کتابخانه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم پس از مجموعه سازی شروع می شود و کمیت و کیفیت دو رکن دیگر کتابخانه یعنی سازماندهی و اشاعه اطلاعاتبه شدت متأثر از آن است.

تأمین منابع اطلاعاتی به صورت درست، به موقع و متناسب با نیازهای مراجعان می تواند ضمن غنی سازی مجموعه و رفع نیازمخاطبان، باعث افزایش میزان استفاده ی سایر مراکز و سازمان ها از منابع و خدمات مجموعه از طریق امانت بین کتابخانه ای گردد.بنابراین داشتن خط مشی مجموعه سازی در یک کتابخانه بسیار پر اهمیت است.

 

کتابخانه مرکزی بیمارستان 

 

مجموعه سازی عبارتست از عمل یا فرایند نیازسنجی، انتخاب، سفارش، تهیه و دسترس پذیر ساختن محتوای منابع اطلاعاتی مورد نیاز جامعه کتابخانه از راه های خرید، مبادله یا سایر روش های مرسوم و ارزیابی مداوم آن ها.

مسئول کتابخانه

 

صاحبان فرایند: مسئول و کارکنان کتابخانه

ذینفعان : اساتید و دستیاران  تخصص و فوق تخصص بیمارستان – دانشجویان پزشکی- کارکنان بیمارستان 

 

با در نظر گرفتن اینکه اهداف و خط مشی کتابخانه بایستی در راستای اهداف استراتژیک بیمارستان و در راستای اهداف وبرنامه های سازمان متبوع خود باشد، خط مشی این کتابخانه نیز به منظور اهداف مجموعه سازی، کتابخانه تدوین گردیده است.  بدین طریق کتابخانه می تواند با وجود تغییرات در مدیریت و نیروی انسانی کتابخانه و سازمان متبوع باچشم اندازی مناسب و مدون به روند پیشرفت و تحول خود با اتکای بر این خط مشی ادامه داده و نفوذسلیقه ها و دیدگاههای غیراصولی افراد در امور کتابخانه جلوگیری بعمل آورد.

 

جامعه کتابخانه متشکل از کلیه اعضای هیات علمی،  دستیاران تخصص و فوق تخصص ، دانشجویان پزشکی و سایر گروههای پزشکی و کلیه کارکنان بیمارستان در تمامی رده ها و اعضاء هیئت علمی بازنشسته گروه چشم.

 

منابع کتابخانه در فرایند مجموعه سازی شامل کتاب های فارسی و لاتین چاپی و الکترونیکیکتابخانه بیمارستان، ، پایگاه های اطلاعاتی و منابع سمعی و بصری می باشد.

 

انتخاب کتاب بر اساس نیازسنجی از جامعه استفاده کننده صورت می گیرد؛ که به این منظور معیارهای ذیل مورد توجه قرار می گیرد:

1- در نظر گرفتن رسالت کتابخانه

2- نوع استفاده کننده و نیازهای مطالعه کنندگان

3- توجه به پژوهش های فعال  در بیمارستان 

4- فضا و بودجه تخصیص داده شده 

5- توجه به منابع و مواد مرجع مورد نیاز

 

کمیته انتخاب متشکل ازمسئول کتابخانه، مدیرگروه چشم ،معاون آموزشی و معاون پژوهشی بیمارستان 

انتخاب موضوع هر یک از رشته ها به اطلاع و تایید رئیس گروه مورد نظر رسانیده می شود.

پس از انتخاب و تایید اساتید گروه های مورد نظر لیست نهایی به اطلاع مدیر بیمارستان و مسئول تدارکات جهت تهیه و خرید رسانیده میشود.در تمامی مراحل پیگیری مسول کتابخانه مورد نیاز است.

 

خرید از نمایشگاه های فصلی و سالیانه کتاب از جمله نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و یا از ناشران سطح شهر و کشور صورت می گیرد.

 

در کتابخانه وقت استفاده کنندگان ارزشمند بوده و لازم است که کتابدار حداکثر تلاش خود را برای تسریع در روند خدمت رسانی به مراجعین انجام دهد تا بتوان از اتلاف وقت ایشان جلوگیری بعمل آورد.

کتابخانه با بکارگیری سیستم قفسه باز و نرم افزار کتابخانه ای امکان سهولت بازیابی و دسترسی به منابع رافراهم آورده و مجموعه کتب کتابخانه براساس نظام رده بندیLC سازماندهی و بازیابی می شوند. 

کتابخانه بیمارستان همچنین  می بایست در آینده با ایجاد بخش سمعی و بصری به جمع آوری و طبقه بندی مواد الکترونیک و تجهیزات صوتی و تصویری پرداخته و همگام با پیشرفتهای تکنولوژی و نیازهای روز، دامنه خدمات خود رادر این زمینه گسترش داده و خدمات الکترونیکی خود را بهبود بخشد.

استفاده رایگان از خدمات الکترونیک، منابع اطلاعاتی و سمعی و بصری منحصر به کاربران بیمارستان می باشد که اساتید و دانشجویان پزشکی در اولویت اینگونه خدمات قرار خواهند گرفت.

کتابخانه بیمارستان موظف به پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی کارکنان در چارچوب پیشبرد امور کاری منطبق با وظایف محوله ایشان بوده و به طور کلی از ارائه هرگونه خدمات کتابخانه ای به مراجعین درراستای اهداف و نیازهای شخصی معذور خواهد بود.

 

پویایی و کارآمدی هر کتابخانه مستلزم ارائه خدمات مناسب به مراجعین بوده و به عبارتی هویت هر کتابخانه نزد کاربران با ارائه خدمات آن شناخته می شود که بیشترین تبلور این خدمات در قسمت امانت کتابخانه می باشد.لذا کتابخانه بیمارستان فارابی بر خود لازم میداند در مورد سهولت سرویس دهی امانت تلاش نماید. آیین نامه امانت بیمارستان جزییات امانت را تشریح می نماید.

 

منابع مرجع و منابع درسی چشم پزشکی  و سایر کتب در زمینه عمومی  و نیازهای اطلاعاتی کاربران بر اساس  نیاز کاربران تهیه می شود.

 

سیاست وجین مجموعه همانند سیاست های انتخاب می باشد که بر اساس نظارت، ارزیابی و بازنگری دوره ای مجموعه کتابخانه  بر اساس آیین نامه وجین بیمارستان انجام می پذیرد.

 

منابعی که به کتابخانه اهداء می شوند جزو اموال و منابع کتابخانه به شمار می روند و اهدا کننده نمیتواند هیچگونه شرط یا محدودیتی را در حین اهداء منابع به کتابخانه تحمیل نماید. همچنین کتابخانه میتواند منابعی را که برای مجموعه لازم و مفید نیست نپذیرد و یا از مجموعه کتابخانه خارج و وجین نماید.

همچنین کتابخانه صرفاً آن دسته از منابع اهدایی را می پذیرد که به وضوح در چارچوب خط مشی انتخاب ومجموعه سازی کتابخانه باشد.

 

تجربه داخلی بیمارستان- دستورالعمل کتابخانه دانشگاه فردوسی مشهد

 

برای دریافت نسخه PDF خط مشی مجموعه سازی بیمارستان چشم پزشکی فارابی اینجا کلیک کنید.