لیزیک چیست؟
انجام عمل جراحی قرنیه با لیزر اگزایمر جهت کاهش یا اصلاح عیوب انکساری چشم می باشد.
چه تفاوتی بین لیزیک، لازک وPRK می باشد؟
در جراحی لیزیک پس از برداشتن فلپ (ورقه نازکی) از قرنیه لیزر انجام می شودو بعد از انجام لیزر ، فلپ قرنیه به جای خود برگردانده می شود.
در جراحی لازک اپی تلیوم سطح قرنیه به کمک الکل برداشته می شود و سپس از لیزر اگزایمر استفاده می شودو مجددا فلپ اپی تلیال سرجایش برگردانده شده و بعد از عمل از لنز تماسی پانسمانی به مدت 3 تا 4 روز تا زمان ترمیم مجدد اپیتلیوم استفاده می شود.
در جراحی PRK اپیتلیوم سطح قرنیه به روش مکانیکی برداشته شده و پس از انجام لیزر اگزایمر از لنز پانسمانی روی سطح قرنیه تا بهبودی اپیتلیوم استفاده می شود.
چه کسانی می توانند از جراحی لیزر اگزایمر استفاده کنند؟
افرادی که حداقل 19 سال کامل داشته باشند، حداقل 5/1 سال شماره چشم آنها ثابت مانده باشد ودید آنها با عینک کامل باشد، بیماری چشمی یا جسمانی که نتایج عمل را محدود نماید نداشته باشند و تصویر برداری از قرنیه آنها معیارهای لازم برای عمل جراحی را داشته باشد. افرادی که قرنیه نازک دارند یا مبتلا به قوز قرنیه می باشند نیز کاندید جراحی لیزری نمی باشند .
در صورتیکه نتوانیم از جراحی با لیزراگزایمر استفاده کنیم چه انتخابهای دیگری به جز استفاده از عینک خواهیم داشت؟
- استفاده از لنزهای تماسی سخت
- استفاده از لنزهای داخل چشمی
آیا احتمال بازگشت شماره چشم پس از عمل وجود دارد؟
احتمال بازگشت شماره چشم بستگی به عوامل متعددی مثل مدت ثابت بودن شماره چشم قبل از عمل، سن بیمار و میزان عیب انکساری اصلاح شده و میزان آستیگماتیسم قبل از عمل دارد.
چه نکاتی را باید قبل و بعد از عمل جراحی رعایت کنیم؟
بهتر است چند روز قبل از عمل روزی سه بار با شامپو بچه رقیق شده در آب، لبه های پلک و مژه ها را شستشو دهیم ، بعد از عمل طبق دستور پزشک سر موقع از قطره ها استفاده نماییم. اگر لنز تماسی از چشم خارج شده آن را دور انداخته در اولین فرصت به پزشک خود مراجعه نماییم. تا وقتی لنز تماسی داخل چشم می باشد. (3 تا4 روز اول بعد از عمل) از شستن صورت و استحمام (برخورد آب به چشم) پرهیز نماییم . استفاده از مواد آرایشی چند روز قبل از عمل باید متوقف شود و حداقل دو هفته بعد از عمل نیز نباید از آنها استفاده نمود. در صورت خشکی چشم این محدودیت ممکن است تا چند ماه بعد از عمل ادامه یابد.
عوامل خطر ساز قبل از عمل چیست؟
بلفاریت یا التهاب لبه پلک ها، خشکی چشم ها، نازکی قرنیه، آستیگماتیسم بالا و مایل، عدم اصلاح دید با عینک، عدم ثبات نمره چشم در دوسال اخیر، سن کمتر از 20 سال ، آلرژی فصلی، بیماریهای زمینه ای چشمی یا جسمانی مثل بیماری قند و بیماریهای روماتیسمی و مشاغل پرخطر مثل پرستاران و کادر درمانی و افرادی که در محیطهای آلوده خدمت می نمایند مثل آزمایشگاه و کارخانجات و داشتن شغل های پرخطر مثل کشاورزی و جوشکاری و آهنگری، کار درمحیط های آلوده به مواد شیمیایی و بخارات سمی
چرا چشم پزشکان خودشان کمتر جراحی لیزیک می کنند و از عینک استفاده می کنند؟
بسیاری از چشم پزشکان در سن پیر چشمی هستند و اگر عمل کنند برای اکثر کارها مثل معاینات بیماران با دستگاه، عمل جراحی با میکروسکوپ و مطالعه مجلات و کتابها و نوشتن نسخه برای بیماران باید از عینک پیر چشمی استفاده کنند لذا تمایل چندانی برای انجام عمل ندارند. گرچه تعدادی از چشم پزشکان نیز هستند که با اطلاع کامل از عوارض جراحی، عمل لیزیک کرده اند و بسیار راضی می باشند.
آیا می توان پیر چشمی راهم با جراحی لیزری درمان نمود؟
هنوز لیزری که بتواند پیر چشمی را هم درمان نماید، استفاده عمومی پیدا نکرده است بنابراین بیماران نزدیک بینی که بالای چهل سال دارند پس از عمل باید جهت کارهای نزدیک و مطالعه از عینک استفاده کنند.
آیا بیمارانی که باردار بوده یا شیردهی دارند، می توانند عمل کنند؟
خیر، به علت افزایش هورمونهای استروئیدی در زمان بارداری و شیردهی احتمال بازگشت شماره چشم پس از عمل بیشتر از افراد عادی بوده و بهتر است این بیماران چند ماه پس از بازگشت به وضعیت عادی عمل کنند.
مصرف لنز تماسی از چه مدت قبل از عمل باید قطع شود؟
لنزهای تماسی نرم دو هفته، لنزهای تماسی RGP سه هفته و لنزهای سخت PMMA ، 4 هفته قبل از عمل باید کنار گذاشته شود.
آیا دستگاه های لیزر مختلف در نتیجه جراحی لیزیک موثرند؟
بلی، دستگاه های پیشرفته تر( مثل دستگاه موجود در بیمارستان فارابی) نتایج دید بهتری به ارمغان می آورند.
آیا احتمال پارگی پرده چشم متعاقب عمل لیزیک وجود دارد؟
افراد نزدیک بین معمولا پرده چشم(شبکیه) نازکتر از افراد عادی دارند که ممکن است خود به خود و یا با ضربه کوچکی دچار پارگی شود و ربطی به عمل ندارد.از علائم شروع پارگی پرده چشم رؤیت جرقه های نورانی به خصوص شبها و در محیط تاریک می باشد و پس از آن یک طرف از میدان بینایی تاریک می گردد. در صورت بروز چنین علائمی سریعا باید به اورژانس چشم مراجعه شود و پس از ریختن قطره در اورژانس محیط شبکیه چک شود و با متخصص شبکیه مشورت گردد. لازم است قبل از عمل نیز این افراد معاینه کامل شوند و در صورت وجود سوراخ شبکیه ، دو ماه قبل از جراحی لیزیک تحت لیزر شبکیه قرار گیرند. دراین موارد جراحی لازک یا PRK ریسک کمتری نسبت به جراحی لیزیک دارد. این افراد تا آخر عمر چه عمل شوند و چه عمل نشوند باید سالانه و به هنگام نیاز تحت نظر متخصصین شبکیه باشند.
چه مدت طول می کشد تا پس از عمل به دید نهایی و مورد انتظار خود برسیم؟
معمولا دید پس از عمل روز اول خیلی خوب است و در روزهای بعد مقداری کاهش می یابد ولی به تدریج با منظم شدن لایه های اپی تلیوم قرنیه دید روز به روز شفاف تر می گردد و از 2 هفته تا سه ماه پس از عمل به حد مورد انتظار می رسد بدیهی است استفاده به موقع از قطره های تجویز شده در تسریع بهبود دید و تثبیت آن نقش بسزایی ایفاء می نماید. این مسائل به خصوص در مورد عمل لازک و PRK بیشتر صدق می کند. البته دید نزدیک ممکن است تا یک ماه پس از عمل تار باشد که به تدریج بهبود می یابد. افرادیکه قبل از عمل سن بالای 40 سال داشته اند، پس از عمل باید از عینک مطالعه استفاده کنند.
چه مدت پس از عمل باید از عینک آفتابی استفاده کنیم؟
امروزه توصیه می شود به خاطر اثرات اشعه ماوراء بنفش روی استرومای قرنیه که در حال شکل گیری مجدد می باشد، حداقل تا 6 ماه از مواجهه با نور مستقیم خورشید و منابع دیگر اشعه ماوراءبنفش به خصوص در فصول گرم خود داری نموده ولی استفاده از عینک آفتابی در محیطهای سر بسته مثل منزل ومحیط کار لازم نیست.
چند روز پس از عمل می توانیم با مانیتور و کامپیوتر کار کنیم؟
استفاده از مانیتور به خصوص نوع LCD یک هفته پس از عمل مانعی ندارد ولی بهتر است تا زمانی که چشم کاملا آرام نشده از انجام کارهای طولانی مدت و ظریف چشمی پرهیز نماییم.
آیا می توانیم پس از عمل ورزشهای سنگین مثل بدنسازی انجام دهیم؟
کلیه ورزش ها به شرطی که به چشم ضربه ای وارد نشود پس از عمل منعی ندارد، ولی در مورد شنا بهتر است 2 ماه صبر کرد.
آیا زایمان طبیعی یا سزارین بعد از عمل جراحی با لیزر اگزایمر مشکل خاصی ایجاد می نماید؟
خیر، جراحی لیزری ارتباطی با زایمان طبیعی یا سزارین ندارد.
عوارض احتمالی جراحی لیزیک چیست؟
اگر چه عوارض در صورت انتخاب صحیح بیمار شایع نمی باشد اما از عدم اصلاح کامل دید با یا بدون عینک تا عفونت شدید چشم و کم بینایی یا نابینایی نیز گزارش شده است. بنابراین رعایت مسائل بهداشتی فردی بعد از عمل و مراجعات به موقع به پزشک معالج و مصرف صحیح داروها کاملا الزامی بوده و عدم رعایت آن می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشند.
علائم عفونت بعد از عمل چیست؟
درد، ترس از نور، کاهش دید در چشمی که پس از عمل روبه بهبود بوده است ولی چند روز بعد سیر بهبود آن متوقف شده و رو به وخامت گذاشته است را باید جدی گرفت و در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمود.
در صورت بازگشت بخشی از شماره چشم آیا می توان درباره جراحی نمود؟
بلی، در صورتی که قرنیه ضخامت کافی بعد از عمل داشته باشد می توان مجددا جراحی نمود ولی باید دانست که معمولا ریسک عمل مجدد بیشتر از عمل اولیه است و باید پس از تصویربرداری از قرنیه امکان عمل مجدد مورد بررسی قرار گیرد.
تا چه مدت باید از قطره های چشمی پس از عمل استفاده کنیم؟
به طور متوسط حداقل 3 ماه پس از عمل نیاز به استفاده از قطره چشمی اشک مصنوعی وجود دارد. قطره بتامتازون معمولا 2 هفته اول هر 6 ساعت و بعد از دو هفته (بسته به شرایط چشم و پاسخ قرنیه به لیزر) به تدریج کم شده و یا با قطره فلورمتولون جایگزین می گردد. قطره دیکلوپتین نیز معمولا روز اول بعد از عمل قطع می شود.
چند روز پس از عمل نیاز به مرخصی داریم؟
گر چه طول مدت درمان بستگی به عوامل مختلفی از جمله سرعت بهبود زخم دارد ولی به طور متوسط یک هفته استراحت پس از عمل توصیه می گردد.
چه مدت پس از عمل می توانیم جهت اصلاح گواهینامه رانندگی آزمون بینایی سنجی دهیم؟
بسته به سرعت بهبود دید بعد از عمل این مدت از یک تا سه ماه پس از عمل متفاوت است.