هپاتیت یک تهدید خاموش؛ باید دست به کار شویم

هپاتیت چیست؟
هپاتیت به معنای التهاب کبد است. این التهاب می‌تواند توسط ویروس‌ها، مواد شیمیایی، داروها یا برخی بیماری‌های خودایمنی ایجاد شود. شایع‌ترین نوع هپاتیت، هپاتیت ویروسی است که توسط ویروس‌های هپاتیت  A، B و C ایجاد می‌شود. سازمان جهانی بهداشت با تعیین روز جهانی هپاتیت در 28 جولای هر سال، به دنبال افزایش آگاهی عمومی در مورد این بیماری، تشویق به واکسیناسیون، تشخیص زودهنگام و درمان موثر هپاتیت است. هدف نهایی این است که تا سال 2030، تعداد موارد جدید عفونت این بیماری 90 درصد کاهش یابد و مرگ و میر ناشی از هپاتیت 65 درصد کاهش یابد. با توجه به این هدف سازمان جهانی بهداشت شعار روز جهانی هپاتیت 2024 را «It's time to action» که به معنی «وقت عمل فرا رسیده است»، انتخاب کرده است.
باید توجه کرد تشخیص زودهنگام هپاتیت از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا درمان زود هنگام می‌تواند از پیشرفت بیماری به سمت سیروز کبدی یا سرطان کبد جلوگیری کند.

پیامدهای هپاتیت
گسترش ابتلا به هپاتیت در جوامع می تواند پیامدهای شدید مانند بار اقتصادی را برای دولت ها به همراه داشته باشد. این یبماری بار اقتصادی سنگینی را بر سیستم‌های بهداشتی و جوامع وارد می‌کند. در صورت عدم آگاهی رسانی در زمینه هپاتیت، هزینه‌های بالای درمان آن و کاهش بهره‌وری نیروی کار می‌تواند بر رشد اقتصادی کشورها تاثیر منفی بگذارد. از دست رفتن درآمد خانواده‌ها به دلیل هزینه‌های درمان و کاهش درآمد ناشی از هپاتیت را هم باید به این موارد اضافه کرد.
همچنین افراد مبتلا به هپاتیت ممکن است با مشکلات سلامتی طولانی‌مدت و کاهش کیفیت زندگی مواجه شوند. زیرا این بیماری می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها مانند سرطان کبد را افزایش دهد.

روش‌های انتقال انواع هپاتیت
هپاتیت A: از طریق مصرف آب یا غذای آلوده و تماس مستقیم با فرد آلوده منتقل می‌شود.
هپاتیت B: از طریق تماس با خون یا مایعات بدن فرد آلوده، مانند رابطه جنسی محافظت نشده یا استفاده مشترک از سوزن و سرنگ منتقل می‌شود.
هپاتیت C: عمدتاً از طریق تماس با خون آلوده، مانند تزریق مواد مخدر با سوزن آلوده یا دریافت فرآورده‌های خونی آلوده منتقل می‌شود.

علائم هپاتیت
علائم هپاتیت ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و حتی در برخی افراد هیچ علامتی دیده نشود. علائم رایج هپاتیت عبارتند از:
- خستگی مفرط
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- درد شکم
- زردی پوست و چشم‌ها
- ادرار تیره رنگ
- مدفوع رنگ پریده

برای مبارزه با هپاتیت، چه می‌توان کرد؟
واکسیناسیون: واکسن‌های موثر برای پیشگیری از هپاتیت A و B وجود دارد.
آزمایش: انجام آزمایش‌های منظم برای تشخیص زودهنگام هپاتیت
رفتارهای ایمن: رعایت بهداشت فردی، استفاده از کاندوم، عدم اشتراک گذاری سوزن و سرنگ
آموزش: افزایش آگاهی عمومی درباره هپاتیت
حمایت از بیماران: حمایت از بیماران مبتلا به هپاتیت و کاهش عوارض اجتماعی و اقتصادی بیماری

درمان هپاتیت
درمان هپاتیت به نوع ویروس و مرحله بیماری بستگی دارد. در برخی موارد، هپاتیت به خودی خود بهبود می‌یابد. اما برای درمان هپاتیت B و C، داروهای ضد ویروسی موثر وجود دارد که می‌توانند به بهبود عملکرد کبد و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند.
با وجود چالش‌های موجود، آینده مبارزه با هپاتیت امیدوارکننده است. پیشرفت‌های اخیر در زمینه تشخیص و درمان، توسعه واکسن‌های جدید و افزایش آگاهی عمومی، همگی به بهبود وضعیت بیماران مبتلا به هپاتیت کمک می‌کنند.  با همکاری جهانی و سرمایه‌گذاری بیشتر در این حوزه این امیدواری وجود دارد که تا سال 2030 به میزان قابل توجهی از ابتلا به هپاتیت در سطح جهان کاشته شود.

منبع: who.int

cdc.gov