آموزش سلامت بیمارستان فارابیپرسش و پاسخ با متخصصان فارابی
از تشخیص تا درمان؛ بررسی مراحل پیشرفت قوز قرنیه
دکتر مهرداد محمدپور، استاد گروه بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران و فوق تخصص قرنیه و سگمان قدامی بیمارستان فارابی، با تأکید بر اینکه بیماری قوز قرنیه (کراتوکونوس) در مراحل اولیه کاملاً بدون علامت است و تشخیص دیرهنگام آن میتواند بیمار را نیازمند پیوند قرنیه کند، به تشریح کامل مراحل پیشرفت این بیماری پرداخت.
به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران، قوز قرنیه یکی از بیماری هایی است که می تواند بینایی افراد را تهدید کند. این بیماری از آن جا دارای اهمیت است که در صورت تشخیص و درمان دیر هنگام می تواند بیمار را نیازمند پیوند قرنیه کند. دکتر مهرداد محمدپور، فوق تخصص قرنیه و سگمان قدامی و استاد گروه بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تاکید بر اهمیت تشخیص زودهنگام قوز قرنیه یا کراتوکونوس (Keratoconus)، به تشریح مراحل پیشرفت این بیماری پرداخت.
مراحل اولیه قوز قرنیه؛ بیماری خاموش و بدون علامت
وی اشاره کرد که این بیماری در ابتدا میتواند بدون علامت باشد گفت: «قوز قرنیه در مراحل اولیه، یک بیماری خاموش است و اغلب هیچگونه علائم بینایی ندارد. این یکی از چالشهای اصلی ماست. برای مثال، بیماری که برای عملهایی مثل لیزیک مراجعه میکند و حتی آستیگمات هم نیست، پس از انجام تصویربرداریهای لازم از چشم، متوجه میشویم که دچار قوز قرنیه است.» دکتر محمدپور انجام اقدامات درمانی در مراحل اولیه تشخیص قوز قرنیه را ضروری برشمرد و افزود: «این نکته حیاتی است که تأکید کنیم این بیماران نباید عمل لیزیک انجام دهند و باید بلافاصله تحت نظر چشم پزشک متخصص قرار بگیرند.»
سیر تدریجی پیشرفت؛ از پخش شدن نور تا بیرونزدگی قرنیه
فوق تخصص قرنیه بیمارستان فارابی پیشرفت علائم قوز قرنیه را تدریجی برشمرد و تصریح کرد: «در ابتدا، افراد مبتلا به قوز قرنیه، نورها را به صورت پخش شده میبینند. با ادامه بیماری، کاهش دید آغاز میشود. وقتی این بیماران توسط چشم پزشک با دستگاه اسلیت لمپ معاینه میشوند، علائمی مانند نامنظمی سطح قرنیه یا پدیدهای به نام Oil Droplet یا قطره روغن را مشاهده میشود. با پیشرفت بیشتر، علائمی مانند تاری دید و دوبینی به مشکلات قبلی اضافه شده و بیمار دچار افت دید قابل توجه میشود و در نهایت، قرنیه به شدت نازک شده و بیرونزدگی آن حتی با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده خواهد بود.»
تصویربرداری OCT؛ بهترین ابزار برای شناسایی درگیریهای سطح قرنیه
دکتر محمدپور تصویربرداری OCT را یکی از بهترین روش ها برای تشخیص قوز قرنیه معرفی کرد و اظهار داشت: «با کمک تصویربرداری OCT میتوانیم لایههای قرنیه را به خوبی مشاهده کنیم و بفهمیم دقیقاً کدام سطح درگیر شده است. همچنین با پیشرفت قوز قرنیه، بیمار ممکن است دچار آستیگماتیسم نیز شود.»
درمان مراحل پیشرفته؛ جایگزینی عینک با لنزهای تماسی سخت و اسکلرال
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: «در مراحل پیشرفته، متأسفانه دیگر دید این بیماران با تجویز عینک اصلاح نمیشود. در این حالت، ما برای تصحیح دید از لنزهای تماسی سخت یا لنزهای اسکلرال استفاده میکنیم که سطح منظمتری برای دید بیمار فراهم میکنند.»
اضافه وزن عامل افزایش سرعت پیشرفت قوز قرنیه
دکتر محمدپور در صحبت های خود به برخی از سوالات پرتکرار بیماران نیز اشاره کرد و گفت: «برخی از بیماران از ما می پرسند که آیا رژیم غذایی یا ویتامینها میتوانند از پیشرفت قوز قرنیه جلوگیری کنند؟ پاسخ ما این است که رژیم غذایی یا مصرف ویتامینها در جلوگیری از پیشرفت قوز قرنیه موثر نیست. اما یک نکته مهم در مورد وزن وجود دارد. کاهش وزن میتواند کمککننده باشد، زیرا افراد دارای اضافه وزن به دلیل بیماریهای زمینهای که برایشان ایجاد میشود، ممکن است در معرض مشکلات چشمی بیشتری قرار بگیرند.»
نور شدید آفتاب؛ عامل تشدید قوز قرنیه و ضرورت استفاده از عینک مناسب
وی علاوه بر اضافه وزن، نور مستقیم آفتاب را نیز یکی دیگر از عوامل تشدید کننده قوز قرنیه دانست و عنوان کرد: «نور آفتاب شدید میتواند قوز قرنیه را تشدید کند. به همین دلیل، تأکید میکنیم بیماران حتماً باید از عینکهای آفتابی تخصصی استفاده کنند که فیلتر UV حداقل ۴۰۰ داشته باشند و پلاریزه نیز باشند.»
بیماریهای زمینهای مؤثر در بروز قوز قرنیه
فوق تخصص قرنیه بیمارستان فارابی رنگ چشم را یک عامل بی تاثیر در بروز قوز قرنیه دانست اما بیماریهای زمینهای مانند نوروفیبروماتوز، سندروم داون و پرولاپس دریچه میترال را در ایجاد این مشکل چشمی، موثر ارزیابی کرد.
درمان گامبهگام قوز قرنیه؛ از اشعه درمانی تا پیوند قرنیه
استاد بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه چشم پزشکان روش درمان قوز قرنیه را با توجه به معاینات، تصویربرداری ها و همچنین میزان پیشرفت این بیماری مشخص خواهند کرد، ادامه داد: «در مورد درمان، ما یک پروتکل مشخص داریم که بهصورت ترتیبی و بر اساس شدت بیماری اجرا میشود؛ کراسلینکینگ یا اشعه درمانی برای تثبیت قرنیه و توقف پیشرفت، رینگهای داخل قرنیه برای اصلاح نامنظمیهای سطح قرنیه، پیوندهای لایهای قرنیه در موارد پیشرفتهتر و پیوندهای تمام ضخامت قرنیه به عنوان آخرین گزینه در شدیدترین موارد.
ضرورت معاینات منظم چشم پزشکی برای مبتلایان به قوز قرنیه
دکتر محمدپور در پایان با تاکید بر معاینات منظم چشم پزشکی در افراد مبتلا به قوز قرنیه گفت: «بیمارانی که دچار قوز قرنیه هستند، در معرض ابتلا به آب مروارید نیز قرار دارند. لذا باید حتماً برای بررسی علائم آب مروارید تحت نظر چشم پزشک باشند. از آنجا که قوز قرنیه در مراحل ابتدایی علامتی ندارد، به این بیماران توصیه می کنیم برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام، مراجعه منظم به چشم پزشک را هرگز فراموش نکنند.»
ارسال نظر