دریافت نوبت
متن مورد نظر خود را جستجو کنید

آموزش سلامت بیمارستان فارابی

سوپروایزر آموزش سلامت: سمیه مشهدی فراهانی
کارشناس پرستاری

تلفن داخلی: 2430
 
سیاست های آموزش سلامت در بیمارستان فارابی، ارتقا سلامت است. ارتقا سلامت در سه حیطه ارتقا سلامت بیماران و همراهان، ارتقا سلامت کارکنان و ارتقا سلامت جامعه عمل می کند.
 

سیاستهای کلی آموزش با بیمار با محوریت دفتر پرستاری:

- مدیریت و نظارت هدفمند بر آموزش بیماران و همراهان
- تعیین  و تامین نیازهای آموزشی بیماران(نیازسنجی آموزش به بیمار، اجرا و تامین نیازهای آموزشی)
- مشارکت در پیشگیری و ارتقا سلامت در سطح جامعه

آموزش به بیمار در واحدها مدیریت و تامین منابع انسانی و مادی و نظارت و نظارت مشارکتی مثل کارگروه ها می باشد. اجرای آموزش به بیمار همانند فرآیند پرستاری شامل نیازسنجی آموزشی، تعیین الویت های آموزشی، تعیین روش و رسانه ی مناسب، اجرای آموزش، اثربخشی و ثبت مستندات است.

سیاست های کلی آموزش به بیمار با محوریت پرستاری: 

سیاستهای کلی آموزش به بیمار ، همراه و ارتقا سلامت:

- مدیریت هدفمند آموزش برای بیماران و همراهان در راستای ارائه خدمات پرستاری
- تعیین و تامین نیازهای آموزشی بیماران بخشهای بستری و واحدهای سرپایی و پاراکلینیکی و آموزش به منظور ارتقاءکیفیت خدمات و تسریع در روند بهبودی و خودمراقبتی
- مشارکت در پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه
 

مدیریت هدفمند آموزش برای بیماران و همراهان در راستای ارائه خدمات پرستاری:

– تعیین سوپروایزر آموزش سلامت و مسئول آموزش همگانی
- شناسایی و اولویت‌بندی سالانه نیازهای آموزشی بیماران و همراهان در سطح بیمارستان و در کلیه بخش‌ها بر اساس خدمات تخصصی، بیماریهای شایع هر واحد، احساس نیاز و سطح دانش گیرندگان خدمت و نوع مراقبت های پرستاری
– تشکیل کارگروه درون بخشی و بیمارستانی هر 3 ماه یکبار
- پیش بینی منابع مالی و تسهیلات آموزشی مورد نیاز بخش و پیشنهاد آن به کارگروه بیمارستانی
- تامین اعتبار لازم جهت تهیه رسانه ها  و وسایل آموزشی لازم توسط مدیران ارشد سازمان
– برنامه ریزی و مشارکت در تهیه محتواهای آموزشی معتبر، استاندارد و متناسب با نیازسنجی انجام شده و اولویت های خاص
– نظارت بر اجرای آموزش به بیماران در بخش های بستری و سرپایی از طریق راندهای مدیریتی 
– ارزیابی اثر بخشی آموزش های ارائه شده به بیماران هر سه ماه یک بار با استفاده از چک لیست معتبر و روش های استاندارد( بخشهای بستری و سرپایی و اورژانس)
– ارائه گزارش نتایج سنجش اثربخشی آموزش های ارائه شده به کارگروه بیمارستانی، کارگروه بخش های بستری و معاونت محترم درمان
- اجرای برنامه های اصلاحی تدوین شده در کارگروه و  بررسی مجدد اثر بخشی اقدامات اصلاحی انجام شده
– پایش و بازبینی مستمر برنامه های آموزش به بیمار در جهت ارتقاء کیفیت آموزش
– مشارکت در توانمند سازی آموزشی پرسنل در راستای پروتکل های اصول برقراری ارتباط و آموزش به بیمار با سوپروایزر آموزشی
– اولویت بندی و تدوین دستورالعمل های خودمراقبتی بیماران با مشارکت متخصصین در بخش های بالینی
– برنامه ریزی، تدوین و اجرای برنامه های پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه
– آموزش همگانی بیماران در خصوص سرطان، دیابت و پرفشاری خون در هفته های سلامت
– تعیین واحد و مسئول مراقبت در منزل برای انجام فعالیت های لازم طبق نظر معاونت محترم درمان برای اطمینان از اثربخشی آموزش ها و رفع اشکالات آموزشی بعد از ترخیص و معرفی خدمات بازتوانی و توانبخشی به بیماران نیازمند
– کسب اطمینان از اثربخش بودن آموزش ها و رفع مشکلات خودمراقبتی و پیگیری موارد بازتوانی و توانبخشی از طریق تماس با بیماران پرخطر
– پاسخگویی به سئوالات آموزشی بیماران از طریق در اختیار گذاشتن شماره تلفن واحد آموزش سلامت 
 

تعیین و تامین نیازهای آموزشی بیماران بخشهای بستری و واحدهای سرپایی و پاراکلینیک بیمارستان، آموزش به منظور ارتقاء کیفیت خدمات و تسریع در روند بهبودی و خودمراقبتی:

- تعیین رابطین فعال با شرح وظایف مشخص جهت نظارت و ارتقاء آموزش به بیمار در هر بخش
- تعیین و اعلام نیازسنجی های انجام شده بیماران به کارگروه هر بخش و مشارکت پرسنل و پزشکان در تهیه، تایید، بازنگری و توزیع رسانه های آموزشی تهیه شده بر اساس نیازسنجی آموزشی سالانه
- ارزیابی نیازهای آموزشی هر بیمار بر اساس فرم ارزیابی اولیه و ارائه آموزش بر اساس دستورالعمل خودمراقبتی
- ارائه حداقل‌های ضروری آموزش‌های خودمراقبتی در بدو و طول بستری  به صورت چهره به چهره به بیمار/ همراه و ثبت آن در گزارش پرستاری
- استفاده از روش ها و رسانه های آموزشی مناسب برای تثبیت آموزش(روش: آموزش چهره به چهره و گروهی و رسانه مانند پمفلت، تراکت، فیلم و غیره)
- ارائه حداقل موارد آموزشی حین ترخیص به روش ترخیص ایمن یا Smart توسط کادر پرستاری و ثبت آن در دو برگ راهنمای ترخیص و تحویل رونوشت خوانای آن به بیمار
- برگزاری کارگروه های درون بخشی به صورت فصلی و انجام اقدامات اصلاحی
- نظارت مستمر سرپرستاران  بر ارائه آموزش به بیمار، اجرای دستورالعمل های خودمراقبتی، ارزیابی و توانمند سازی پرسنل
- مشارکت مستمر در اجرای برنامه های ارتقاء سلامت جامعه و کارکنان
 

مشارکت در پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه:

- اجرای مصوبات کارگروه بیمارستانی آموزش به بیمار در خصوص بیماری های سرطان، دیابت و پرفشاری خون در هفته های سلامت
- تدوین دستورالعمل، برنامه عملیاتی و روش اجرایی پیشگیری و ارتقاء سلامت در حیطه جامعه در حد امکانات و منابع
- مشارکت در برنامه های ارتقاء سلامت بیماران/همراهان/جامعه و کارکنان در روزهای مناسبتی سلامت و مصوبات کارگروه بیمارستانی آموزش سلامت
- تامین بودجه و اعتبارات لازم از طریق مصوبات کارگروه آموزش به بیمار
 

سیاستهای آموزش‌های خودمراقبتی بیمار:

- نیازسنجی و تعیین اولویت‌های آموزشی
- تعیین شیوه‌ها و تدابیر آموزش به بیمار 
- تامین منابع مورد نیاز
- نظارت بر اجرای برنامه‌ی آموزش به بیمار
 

نیازسنجی و تعیین اولویت‌های آموزشی:

- نیازسنجی گروهی (تعیین نیازهای آموزشی عمومی و نیازهای آموزشی خودمراقبتی) 
- نیازسنجی فردی (تعیین نیازهای فردی علاوه بر نیازهای آموزشی گروهی)
نیازهای آموزشی بیماران با توجه به نوع فعالیت تخصصی و سطوح دانش گیرندگان خدمت و مراقبت‌های مورد نیاز  در بخشهای مختلف بر اساس بیماریهای شایع هر بخش/ خدمات هر واحد، توسط کارگروه آموزش به بیمار شناسایی و الویت‌بندی شده و پس از تایید مدیر پرستاری، پیگیری تامین امکانات اجرایی شود. انواع شیوه‌ها و رسانه‌های رایج شامل چهره به چهره، استفاده از پمفلت و جزوات آموزشی، نمایش فیلم آموزشی و برگزاری کلاسهای آموزشی است.
نیازهای آموزشی به دو دسته نیازهای گروهی (آموزشی عمومی و نیازهای آموزشی خودمراقبتی) و نیازهای فردی تقسیم می‌شود که در ابتدای هر سال از طریق جلسات هم اندیشی سوپروایزر آموزش به بیمار، سرپرستاران، مسئولین آموزش به بیمار بخش‌ها/ واحدهای درمانی زیر نظر مدیر پرستاری استخراج و تعیین می‌شود. همچنین پرستار به طور مستقیم بر بالین بیمار، نیازهای فردی آموزشی بیمار را به طور مستقل نیازسنجی و تعیین می‌نماید.
پس از استخراج نیازهای گروهی واحدها، اولویتهای برنامه‌های آموزش خودمراقبتی و  عمومی با روش و رسانه مورد نظر به تفکیک واحدهای بستری و سرپایی(درمانگاه، پاراکلینیک و اتاق عمل ها) تعیین و ابلاغ می‌شود. 
نکته: با توجه به این که تمام برنامه های خودمراقبتی با توجه به نیازهای هنجاری بیماران توسط تیم متخصصص تدوین و به عنوان مرجع استفاده می‌شود سالیانه حداقل یک تا دو برنامه بسته به اولویت‌های آموزشی (Must to, better to know, best to know) در هر واحد تولید می‌شود.  
نکته: تیم کارشناس شامل پزشک مرتبط، سوپروایزر آموزش به بیمار، پرستار، کارشناس تغذیه و غیره می‌باشد.
هر شش ماه تکالیف هر واحد در خصوص تکمیل محتوا و رسانه تعیین شده توسط  سوپروایزر آموزش به بیمار پایش می‌شود.
 

نیازهای گروهی بیماران:

الف- نیازهای آموزشی عمومی

- نیازهای آموزشی عمومی بر اساس نوع فعالیت تخصصی واحد یا بخش، سطوح گیرندگان خدمت 
- استخراج نیازهای آموزشی بیمار با توجه به موقعیت‌ها، مشکلات و پروسیجرهای بخش یا واحد سرپایی/پاراکلینیکی و حداقل‌های ضروری آموزش به بیمار و نیازسنجی از طریق جمع آوری نظرات تعدادی از بیماران واحد

ب- نیازهای آموزشی خودمراقبتی

- استخراج و الویت بندی آمار مراجعین بخشهای بستری بیمارستان فارابی به تفکیک شیوع بیماری و به تفکیک بخش و واحددرمانی، پروسیجر یا خدماتی که هر واحد دارد. جهت تدوین برنامه‌های آموزش خود مراقبتی براساس گروه‌های بیماران.
- جمع آوری نظرات کارشناسی سرپرستاران و رابطین کلیه واحدها در ارتباط با تعیین عناوین اولویت‌های آموزشی هر واحد با توجه به نیازهای هنجاری محسوس و تقاضا شده بیماران در جلسات هم اندیشی به علاوه روش و رسانه ارائه آموزش.

نیازهای آموزشی فردی:

- نیازهای آموزشی فردی (مددجو/خانواده/مراقب) با توجه به نیازهای هنجاری آنان، در بدو ورود/یا بالین آنها توسط پرستاران/کارکنان نیازسنجی می‌شوند. و نیازهای آموزشی فردی آنان توسط پرستاران در فرم ارزیابی اولیه ثبت می‌شود.
- با توجه به ویژگی‌های بیمار، بیماری یا پروسیجر و غیره تعیین روش، رسانه آموزش توسط پرستار ارائه و در فرم گزارش پرستاری ثبت می‌شود.

تعیین شیوه ها و تدابیر آموزش به بیمار:

- با توجه به ابلاغ الویتهای نیازهای عمومی و خودمراقبتی هر واحد، روش و رسانه‌ی مناسب پیشنهاد شده است. علاوه بر رسانه‌های موجود پرستار به صورت فردی بیمار را ابتدا ارزیابی اولیه کرده و براساس سطح سواد، سن، گویش روش مناسب آموزش را، انتخاب میکند که رایج‌ترین روش آموزش چهره به چهره و سپس آموزش گروهی است.  پرستاران و آموزش دهندگان براساس محتوای خودمراقبتی، آموزش‌های لازم را به بیمار ارائه می دهند. آموزش‌های حداقلهای ضروری آموزش به بیمار، بدو ورود، زمان اقامت یا بستری و هنگام ترخیص (به روش ترخیص ایمن یا SMART و ABCDT) بایستی توسط آموزش دهنده(پزشک و پرستار و ...) به روش آموزش چهره به چهره ارائه شود. مصادیق حداقل‌های ضروری آموزش به بیمار به تفکیک واحدها (بخش هاهای بستری، سرپایی- درمانگاهها و پاراکلینیک و اتاق های عمل) سالیانه ابلاغ می شود. واحدها ملزم به اجرای آن هستند.

تامین منابع مورد نیاز:

منابع آموزش به بیمار به دو دسته منابع محتوایی و منابع مالی تقسیم می‌شود که منابع محتوایی توسط گروه متخصص تدوین و تولید می‌شود و منابع مالی به روش‌های ذیل تهیه می‌شود.
الف- بودجه مورد نیاز برنامه‌های عملیاتی مرتبط با آموزش با بیمار تعیین، سپس از طریق مدیریت بیمارستان تایید و تامین می‌شود. 
ب- سوپروایزر آموزش سلامت، انتشارات مورد نیاز واحدها (کتاب، فیلم، پوستر، پمفلت، موارد دیجیتال و غیره) را تعیین و درخواست می نماید.  مدیریت بیمارستان  پس از تایید و تعیین بودجه، اقدام به تامین این انتشارات می نماید.

نظارت بر اجرای آموزش به بیمار:

نظارت بر اجرای برنامه های آموزشی بیماران در چند سطح انجام می شود:
- نظارت بر مدیریت آموزش به بیمار واحدهای پرستاری، توسط سوپروایزر آموزش سلامت 
- نظارت روزانه سرپرستار (بر نحوه‌ی اجرای آموزش به بیمار و ثبت صحیح آن در پرونده) در بخش های بستری و سرپایی توسط سرپرستار
- سنجش فصلی اثربخشی آموزش به بیمار در بخشهای بستری و سرپایی، این سنجش از طریق  تکمیل دو چک لیست اثربخشی حین بستری با کد سند CH-PT-02  و  چک لیست مصاحبه تلفنی پس از ترخیص CH-PT-01 توسط رابطین آموزش به بیمار،  به دست می‌آید. 
- نظارت بر تولید محتوا، رسانه های نیازسنجی شده و نظارت بر نحوه مدیریت آموزش به بیمار با برگزاری کارگروه‌های درون بخشی
- نظارت مدیریتی در سطح تیم ارتقا سلامت از طریق برگزاری تیم ارتقاسلامت هر فصل یکبار
 
 
 
تلویزیون اینترنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

عفونت‌های ویروسی چشم؛ علائم، راه‌های انتقال و درمان

دکتر قاسم فخرایی، جراح و متخصص چشم, عضو هیئت علمی گروه بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بیمارستان فارابی، در برنامه تلویزیونی «طبیب» شبکه سه سیما با هشدار نسبت به شیوع عفونت‌های ویروسی سطح چشم، بر قدرت سرایت بالای این بیماری تاکید کرد. وی ضمن تشریح علائم شایع نظیر قرمزی، ترشح و احساس جسم خارجی، خاطرنشان کرد که آنتی‌بیوتیک‌ها تاثیری بر خود ویروس ندارند و رعایت بهداشت فردی و قرنطینه دو هفته‌ای، مهم‌ترین راهکار برای شکستن زنجیره انتقال است.

به گزارش روابط عمومی بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر قاسم فخرایی، عضو هیئت علمی گروه بیماری های چشم دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بیمارستان فارابی، با حضور در برنامه «طبیب» شبکه سه سیما، توضیحات جامعی درباره پیشگیری و درمان عفونت‌های ویروسی چشم ارائه داد.

علائم کلیدی عفونت‌های ویروسی چشم

دکتر فخرایی با اشاره به اینکه این عفونت‌ها بسیار مسری هستند، علائم اولیه و هشداردهنده را به شرح زیر برشمرد:

  • احساس جسم خارجی: فرد احساس می‌کند چیزی درون چشمش رفته است.
  • تغییرات ظاهری: قرمزی چشم، ورم پلک و ترشحات چشمی
  • علائم سیستمیک: درد در ناحیه جلوی گوش (به دلیل التهاب غدد لنفاوی) و علائم شبیه سرماخوردگی و کوفتگی بدن
  • عوارض بینایی: در صورت درگیری قرنیه، بیمار ممکن است دچار تاری دید و ترس از نور شود.
  • راه‌های انتقال: از تماس دست تا وسایل آرایشی مشترک رئیس بیمارستان فارابی با بیان اینکه این ویروس از طریق ترشحات چشمی و تنفسی منتقل می‌شود، گفت: «تماس دست آلوده با چشم، استفاده از وسایل مشترک مانند حوله و لوازم آرایشی و حضور در اماکن پرجمعیت، از اصلی‌ترین راه‌های انتقال هستند.»

وی در ادامه گفت: «دوره سرایت این ویروس می‌تواند تا دو هفته ادامه داشته باشد؛ بنابراین فرد مبتلا باید در این مدت ایزوله شده و از تماس نزدیک با دیگران پرهیز کند.»

درمان؛ باورهای غلط و اصول علمی

دکتر فخرایی با رد باور قدیمی شستشوی چشم با چای و تاثیر آن بر درمان عفونت های چشمی، تاکید کرد که روش‌های علمی جایگزین وجود دارد. وی در خصوص درمان دارویی تصریح کرد:

  • آنتی‌بیوتیک‌ها: بر روی خود ویروس تاثیری ندارند و تنها برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه باکتریایی تجویز می‌شوند.
  • استروئیدها: برای کاهش التهاب و جلوگیری از کدورت قرنیه استفاده می‌شوند، اما حتماً باید تحت نظر پزشک و در زمان مناسب مصرف شوند.
  • درمان‌های حمایتی: استفاده از اشک مصنوعی، ژل‌های چشمی و کمپرس سرد برای تسکین علائم و جلوگیری از چسبندگی پلک‌ها موثر است.

بهداشت پلک و شستشوی صحیح

رئیس بیمارستان فارابی توصیه کرد: «برای تمیز کردن ترشحات و چربی لبه پلک، می‌توان از شامپوهای مخصوص چشم یا شامپو بچه رقیق شده استفاده کرد. ماساژ ملایم لبه پلک با انگشت تمیز و آب گرم نیز به تخلیه ترشحات کمک می‌کند.»

توصیه‌های پیشگیرانه برای شکستن زنجیره انتقال

دکتر فخرایی در پایان توصیه‌های اکیدی برای پیشگیری از گسترش بیماری داشت:

  • پرهیز از دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن
  • شستشوی مداوم دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از ضد عفونی کننده های دست
  • عدم استفاده از لوازم شخصی مشترک در خانه و آرایشگاه‌ها
  • پرهیز از مراجعات غیرضروری به اورژانس‌های چشم‌پزشکی برای جلوگیری از ابتلا در محیط بیمارستان.

وی هشدار داد: «برخی افراد ممکن است واکنش شدیدی به این ویروس نشان دهند که منجر به کاهش دید دائمی شود؛ بنابراین رعایت بهداشت و پیشگیری، کم‌هزینه‌ترین و موثرترین راه درمان است.»

 

سید عباس قاضی میرسعید
تهیه کننده:

سید عباس قاضی میرسعید

0 نظر برای این مطلب وجود دارد

ارسال نظر

نظر خود را وارد نمایید:

متن درون تصویر را در جعبه متن زیر وارد نمائید *
تنظیمات پس زمینه